To, czy podatek jest obliczany według ograniczonego czy nieograniczonego obowiązku podatkowego, jest kluczowym czynnikiem przy kalkulacji, a tym samym przy ustalaniu wysokości podatku. Terminy nieograniczony i ograniczony odnoszą się do zakresu, w jakim opodatkowany jest dochód lub majątek danej osoby .
Ograniczony obowiązek podatkowy
Osobami podlegającymi ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu zgodnie z § 1 ust. 4 EStG są osoby, które nie mają miejsca zamieszkania w Niemczech ani nie przebywały w Niemczech dłużej niż 183 dni, ale uzyskują określone dochody krajowe zgodnie z § 49 EStG. Jeśli osiągasz również dochody zagraniczne lub dochody krajowe, które nie są wymienione w § 49 EStG, nie zostaną one uwzględnione w twoim ograniczonym rozliczeniu podatkowym.
W zeznaniu podatkowym ograniczonego podatnika, nie są brane pod uwagę liczne ulgi i odliczenia osobiste i rodzinne. Odliczeniu nie podlegają na przykład nadzwyczajne wydatki, nie jest możliwa także 3 klasa podatkowa. Ograniczonym podatnikom nie są przyznawane również zasiłki na dzieci oraz odliczenia na koszty opieki czy edukacji.
Skrupulatnie udowodniona kwota wydatków związanych z dochodami może zostać odliczona tylko wtedy, gdy są one bezpośrednio związane z dochodami krajowymi (czyli dochodami osiągniętymi w Niemczech).
Nieograniczony obowiązek podatkowy
W przypadku podatników z nieograniczonym obowiązkiem podatkowym (tzw. podatników krajowych), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają światowe dochody podatnika. Podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu zgodnie z art. 1 ustawy o podatku dochodowym:
- osoby fizyczne, które mają miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Niemczech;
- Niemiecy urzędnicy służby cywilnej za granicą, w tym osoby pozostające na ich utrzymaniu, opłacani z funduszu publicznego;
Podatnik nie będący rezydentem może, na wniosek, być traktowany jak podatnik-rezydent. W przypadku nieograniczonego obowiązku podatkowego przyznawanych jest wiele korzyści podatkowych, osobistych oraz rodzinny – w tym podstawowa ulga podatkowa. Z reguły zatem traktowanie podatnika w sposób nieograniczony skutkuje niższym podatkiem.
Warunkiem złożenia wniosku o nieograniczony obowiązek podatkowy z Niemczech jest to, aby dochód pochodził całkowicie lub przynajmniej w przeważającej części z Niemiec ipodlegał opodatkowaniu w Niemczech. Ustawa o podatku dochodowym określa, co należy rozumieć przez „całkowicie lub przynajmniej w przeważającej mierze”. Zgodnie z § 1 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym (EStG) każdy, kto osiąga ponad 90% swoich globalnych dochodów w Niemczech i płaci od nich podatki, może być traktowany jako nieograniczony podatnik. Globalny dochód niepodlegający opodatkowaniu w Niemczech nie może przekraczać kwoty podstawowej za dany rok kalendarzowy (2019r. – 9168 euro, 2020r. – 9408 euro, 2021r. – 9744 euro, 2022r. – 9984 euro).